به نام تله به کام صحنه
هادی مشهدی/در گستره فراخ ادب و هنر امروز، رویکردهای میان رشته ای در شکل و اندازه ای بسیار وسیع رشد یافته اند و توجه و بسیاری از مخاطبان و همین طور منتقدان را به خود معطوف ساخته اند. از این میان شاید تله تئاتر کمی از دیگر مقولات پیرتر باشد و البته شاید به زعم برخی صاحب نظران و منتقدان از آنجا که این گونه ویژگی ها و معیارهای کاملا مشخص و خط کشی شده ای را برای خود ترتیب داده است هنری مستقل به نظر برسد و نه متشکل از دو گونه دیگر. اما به نظر می رسد نمی توان بر این مفروض پافشاری کرد، چراکه ممکن است اثری در معرض دید مخاطب قرار گیرد با عنوان تله تئاتر، که آن ویژگی های شناخته شده را نداشته باشد، به عبارتی می توان گفت به یک سو بیشتر متمایل شده باشد. این دست آثار را چگونه باید مورد دقت قرار داد؟ تله تئاتر مجلس نامه طوبی را می توان مصداقی بر تایید این فرض تصور کرد. این نمایش جلوه ها و امکانات فیلمبرداری را در زیرساخت خود لحاظ کرده است، نه ویژگی های شناخته شده تئاتر تلویزیونی، دوربین از دو یا سه موضع اتفاقات صحنه را روایت می کند آن هم تخت و فقط بر پایه جذابیت های بصری، مثل ارائه کلوزآپ بازیگران یا تصاویری از بالا، شکل فیلمبرداری فقط نیاز تماشاچی تئاتر را مرتفع می کند. صحنه نیز همان است که در تئاتر، با محدوده ای مشخص شده، از این رو ورود و خروج بازیگران به شیوه ای تئاتری صورت می گیرد، این نقص بازی ها را هم تحت تاثیر قرار داده است و تنها باید با معیارهای تئاتری آن ها را سنجید. مجموع این آسیب ها مخاطب را بر این باور می دارد که تنها فیلمی از یک تئاتر را شاهد است که در قیاس با نمونه های موجود از این دست، جلوه هایی بصری هم بر آن افزوده شده است. بحث بر سر نمایشنامه را هم فقط و فقط باید با همین معیارها آغاز کرد و پیش برد که از این جهت هم حاوی نقایصی چشمگیر است، روایت بسیار تک خطی و فرساینده است، اتفاقات جالب توجه و نمایشی در آن حضوری بسیار کم رنگ دارند، ارتباط شخصیت ها در بستر رویکردی دراماتیک تعریف نشده است و ضرباهنگ مناسبی کار را همراهی نمی کند. با دقت بر این جزئیات طرح این مساله بسیار ضروری است که مولف از چه رو اثر خود را تله تئاتر نام می دهد. از دیگر سو طرح سوالی دیگر با این مضمون که مولف چه زمانی عنوان تله تئاتر را به کار خود اتلاق کرده است، می تواند نقد و بررسی این اثر را در مسیری دیگر بیاندازد و یا اصلا جلوه ای مقرضانه و تهاجمی برای آن صورت دهد. لذا به نظر می رسد قبل ورود بیشتر به این مقوله ضروری است کمی بیشتر بر سر دریافت تعاریف، تمرکز داشته باشیم.
یادداشت روز
وجود دبیرخانه دائمی جشنواره تولیدات مراکز استانی ضروری است
برای برپایی کیفیتر جشنواره صرفا تعداد شمارگان آن، ارتقای کیفی به جشنواره نمیدهد، بلکه در جهت پیشرفت دوره به دوره آن، باید دبیرخانهای مرکزی بهصورت دائمی تشکیل و در فاصله برپایی دورههای مختلف جشنواره بهطور فعالتری عمل کنند. تشکیل دبیرخانه دائمی و برگزاری کارگاههای توجیهی ویژه هنرمندان موجب برقراری ارتباط مستحکم بین هنرمندان با جشنواره و تبیین اهداف برای آنان میشود تا با توجیه درست بتوانند آثاری متناسب با اهداف جشنواره تولید و از ارسال آثار آرشیوی پرهیز کنند.
بسیاری از از آثار راهیافته به چنین جشنوارههایی معمولا آرشیوی بوده و بعضی از آنها به جشنوارههای مختلف راه یافتهاند، درحالی که میتوان با ایجاد دبیرخانه دائمی و فعال به سیاستگذاری و توجیه هنرمندان پرداخته و تولیدات فاخری متناسب با موضوع و اهداف برگزارکنندگان جشنواره اقدام کرد. هدف از برپایی این جشنوارهها کمک به ارتقای سطح خلاقیت و اندیشه هنرمندان جوان است تا بتوانند با خلق آثار محکم و متناسب با موضوع جشنواره، هنرآفرینی کنند. تداوم جشنواره باعث ایجاد انگیزه بیشتر در جامعه جوان هنرمندان خواهد شد و آنان را وادار میکند که به موضوعات مطرح شده در جشنواره عمیقتر فکر کنند و از نگاه هنری اثر خلق کنند.
تناسب آثار با ماموریتهای محوری حوزه هنری از جمله دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، خانواده و بیداری اسلامی از مهمترین ملاکها در این زمینه است. این آثار متناسب با این سیاستها و از بعد مسائل فنی، هنری و زیباییشناسی ارزیابی و داوری میشوند. قزوین از دیرباز در زمینه هنرهای تجسمی از جایگاه ممتازی برخوردار بوده است و بهواسطه همین ویژگی برجسته، شایستگی و استحقاق این را دارد که دبیرخانه بخش تجسمی تولیدات مراکز استانها را از صفر تا صد بر عهده داشته باشد.
کشف استعدادهای جوان و هدایت آنها مهمترین رسالت جشنوارههای هنری است. اگر برپایی این جشنوارهها صرفا برای برگزاری باشد، بیشتر بهمنزله یک کار نمایشی است، اما اگر بهصورت کیفیتر و دائمیتر باشد، میتوان استعدادهای زیادی را در تمام حوزههای مختلف شناسایی و به رشد کمی و کیفی آنها کمک کرد.
تولیدات مراکز استان
- راه یابی 50 اثر تجسمی از قزوین به چهارمین جشنواره آثار و تولیدات
- حضور فعال هنرمندان رشته خوشنویسی حوزه هنری استان اصفهان در جشنواره تولیدات
- حضور دو نقاش مشهدی در جشنواره تولیدات استاني
- راهیابی آثار هنرمندان خوشنویس حوزه هنری خراسان رضوی به جشنواره تولیدات
- حضور 55 اثر از آثار هنرمندان حوزه هنری خراسان رضوی در بخش تجسمی جشنواره تولیدات
مصاحبه و گفتگو
- تولیدات دفاتر ادبیات پایداری منبع الهامی برای آفرینشهای هنری در رشتههای دیگر
- همّ و غمّ حوزههنری رونقبخشیدن به تولید است
- ادبیات پایداری، تاریخ پیش روی ما را تغذیه میکند
- آثار تولید شده در جشنواره تولیدات منطبق با سیاستهای حوزه هنری باشد
- ارزیابی و انتقاد از آثار باعث رشد و تولید بهتر آن خواهد شد