به بهانه برگزاری چهارمین دوره جشنواره آثار و تولیدات مراکز استانی حوزه‌هنری گفت‌وگوهایی با محوریت اهمیت ثبت تاریخ شفاهی ادبیات پایداری و ادبیات انقلاب اسلامی در مراکز استان‌ها داشته‌ایم. محسن مؤمنی‌شریف، رئیس حوزه‌هنری در این باره معتقد است ادبیات پایداری آن‌قدر غنی است که قادر است تاریخ پیش روی ما را تغذیه کند. شرح گفت‌وگو در پی می‌آید:
در طول دو سال گذشته 120 عنوان کتاب را مراکز استانی در حوزه تاریخ شفاهی ادبیات انقلاب اسلامی، ادبیات پایداری و دفاع مقدس منتشر کرده‌اند که بیشتر آنها از کیفیت خوبی هم برخوردار بوده‌اند. چه تهمیداتی برای رقم‌خوردن این اتفاق صورت گرفته است؟
دوران دفاع مقدس این ظرفیت را دارد که همه تاریخ پیش روی ما را تغذیه کند، بر آن تأثیر بگذارد و ما را برای آینده مجهز کند. در دفاع مقدس بود که مدیریتی به نمایش درآمد که از آن با عنوان «مدیریت جهادی» نام می‌بریم و یگانه نسخه برون‌آمد کشور ما از مشکلات موجود است. ایثارگری، روحیه هم‌بستگی و ایمان مردم ما در دفاع مقدس به نمایش درآمد و ما باید بکوشیم، این جلوه‌ها را گردآوری و ثبت کنیم.
متأسفانه به جز شهدای گران‌قدر، بسیاری آفرینندگان این صحنه‌ها در سال‌های اخیر از میان ما رفته‌اند و بسیاری هم فراموش شده‌اند. وظیفه ماست که نگذاریم بیش از این، این سرمایه‌ها به هدر نروند. خوشبختانه در سال‌های اخیر شاهد آن هستیم که استان‌ها هم در این امر فعال شده و وجود 120 کتاب در دو سال نشان‌دهنده اهتمام کشوری در این ماجراست.
متولیان فرهنگ و هنر دیگر در کشور چقدر در این امر کار کرده‌اند و خروجی آنها در چه نسبتی با خروجی حوزه‌هنری (120 کتاب در دو سال) قرار دارد؟
خوشبختانه نسیمی از روحیه دفاع مقدس در حوزه‌هنری وجود دارد و به همین دلیل ما چندان کاری نداریم، وظیفه نخست و مستقیم کجاست موضوع دفاع مقدس را پوشش دهد. ما وظیفه داریم کاری که بر جا مانده، انجام دهیم و از آنجا که در سال‌های اخیر به این موضوع کمتر توجه شده، حوزه‌هنری به طور تخصصی و با کار جهادی به آن پرداخت که جامعه هم از تولیدات هنری ما به‌خوبی استقبال کرد. امروز شاهد درخشش کارهای حوزه‌هنری در این عرصه‌ایم و به معیاری برای سنجش کیفیت آثار تبدیل شده‌ایم؛ به‌ویژه که مقام معظم رهبری با هوشمندی خاص خود، کارهای حوزه‌هنری را پسندیده و حمایت کرده‌اند؛ بنابراین از این نظر حوزه‌هنری یک مرجع به شمار می‌رود و به‌جرأت می‌توان گفت اکنون در سطح ملی در این عرصه بی‌رقیب است.
چقدر حوزه‌هنری توانسته به نیاز جامعه در این باره پاسخ دهد؟
کمابیش امروز اگر کسی بخواهد در مورد تاریخ شفاهی انقلاب اسلامی و ادبیات پایداری چیزی بداند و تحقیقی انجام دهد، ناگزیر است به تولیدات ما مراجعه کند. این نشان‌دهنده نگاه تخصصی حوزه‌هنری به این مقوله بوده است. 23 اردیبهشت سال 92 که همکاران ما خدمت مقام معظم رهبری رسیده بودند، یکی از دوستان ما گفتند در کشورهای دیگر کارگزارِ پرداختن به تاریخ شفاهی «دانشگاه‌ها» هستند؛ ولی در اینجا حوزه‌هنری این مسؤولیت را به عهده گرفته است. حضرت آقا بی‌درنگ پاسخ دادند، در کشورهای دیگر سازمان انقلابی‌ای نظیر حوزه‌هنری وجود ندارد که این مسؤولیت را به عهده گیرد و تأکید داشتند حوزه‌هنری حتی با پررنگ‌شدن نقش دانشگاه‌ها از انجام وظیفه خود در این امر کوتاهی نکند.
در عرصه ادبیات پایداری، تولیدات استان‌ها به لحاظ کیفی در چه سطحی قرار دارند؟
خوشبختانه در این عرصه شاهد رشدیم و تفاوت کمّی و کیفی کارها حتی در عرض چند سال گذشته به طور برجسته مشخص است؛ به‌ویژه در حوزه بیان و نگارش، حوزه‌هنری صاحب سبک خاص خود شده و این به مراکز استانی ما هم تسری پیدا کرده؛ البته استان‌ها به هر حال تفاوت‌هایی با هم دارند که ربطی به بزرگی و کوچکی آنها ندارد؛ چنانچه می‌بینیم استان‌های بزرگ ما با وجود انتظارات بیشتری که از آنها می‌رود، شاید به اندازه کهگیلویه و بویراحمد نتوانسته‌اند در این عرصه خروجی داشته باشند و این نشان‌دهنده آن است که امکانات در اینجا نقش چندانی ندارد. در مجموع دفاع مقدس، نبردی همگانی بود و همه مردم ما با آن دست و پنجه نرم کرده‌اند.
دفاتر مطالعات و ادبیات پایداری در مراکز استانی در گام‌های پیش رو به چه نکاتی باید بیشتر توجه کنند؟
اولاً باید خاطره همه صاحبان خاطرات جمع‌آوری شود؛ حتی رزمندگانی که شهرت خاصی ندارند، ممکن است صاحب خاطرات ارزشمندی باشند که نباید چشم‌پوشی کرد. دوم اینکه ما مثلاً در مورد پدران، مادران و همسران شهدا کوتاهی داشته‌ایم و متأسفانه آنها را داریم از دست می‌دهیم. آنچه در «دختر شینا» اتفاق افتاد، موجب تحرکی میان کسانی شده که در حوزه فرهنگسازی برای سبک زندگی دینی فعال‌اند و توجه آنان را به تربیت‌های خانوادگی‌ای سبب رشد چنان رزمندگان گران‌قدری شده، جلب کرده است. این نوع نگاه باید تداوم پیدا کند.
نگاه شما در سطح کلان به چهارمین جشنواره آثار و تولیدات مراکز استانی چگونه است؟
حوزه‌هنری از قدیم به هنرمندان شهرهای دیگر نظر مثبتی داشته، همواره شهرستان‌ها در حوزه فرهنگ و هنر نام‌هایی را به ما معرفی کرده‌اند که امروز در قله‌اند. در واقع کارهای درخشان حوزه‌هنری نیز دستاورد همین هنرمندان شهرهای دیگر است.
برای ما شناسایی استعدادها و هنرمندان شهرستان‌ها بسیار اهمیت دارد. مهمترین حمایت و تشویق از یک هنرمند آن است که کمک کنیم کارهایش دیده شود. حمایت‌های دیگر به این اندازه مؤثر نیست. این جشنواره نیز فرصتی برای دیده‌شدن کارهای برجسته است؛ البته جشنواره زمانی موفق است که آثار خود را به محصول تبدیل کند و در تیراژ وسیع به دست مخاطب برساند.
