به بهانه برگزاری چهارمین دوره جشنواره آثار و تولیدات مراکز استانی حوزه‌هنری گفت‌وگوهایی با محوریت اهمیت ثبت تاریخ شفاهی ادبیات پایداری و ادبیات انقلاب اسلامی در مراکز استان‌ها داشته‌ایم. در گفت‌وگو با حجت‌الاسلام والمسلمین خاموشی، رئیس سازمان تبلیغات اسلامی به بذل وسع مدیران برای بالنده‌کردن هنر استانی در این عرصه اشاره کرد. شرح گفت‌وگو در پی می‌آید:
گردآوری و تنظیم خاطرات شفاهی انقلاب اسلامی و رزمندگان چه ضرورت و اهمیتی دارد و تولید این آثار در حوزه ادبیات پایداری و انقلاب اسلامی در سیاست‌های کلان حوزه هنری از چه جایگاهی باید برخوردار باشد؟
انقلاب اسلامی با داعیه اعتلای اسلام و آرمان‌های دینی و هویتی ما محقق شد. این نقطه برخورد ما با دشمنانی است که در برابر پیشرفت انقلاب سد ایجاد می‌کنند. از بدو شکل‌گیری انقلاب تا به امروز، دشمن حرکت‌های خود را به منظور براندازی انقلاب طراحی و اجرا کرده؛ اما هرگز نتوانسته به نتیجه برسد؛ اگرچه توطئه‌هایش را پیچیده‌تر کرده و به کار خود ادامه می‌دهد. انقلاب اسلامی طبق فرمایش قرآن کریم، پیامبر اکرم (ص) و ائمه طاهرین (ع) در مسیری حرکت می‌کند که دفاع از ارزش‌ها را برای خود وظیفه می‌داند. امام (ره) هم برای تحقق این شعار (اعتلای اسلام) انقلاب کرد. اگر دشمن در توطئه‌های خود ناکام می‌مانَد، نتیجة فرهنگی است که امام (ره) بنا نهاد که این فرهنگ عاشورایی، این بازگشت به هویت و احیای تفکر دینی در این خاطرات شفاهی تجلی پیدا می‌کند.
ثبت این خاطرات که در مقطعی از این انقلاب (دفاع مقدس) رخ داده، از ضرورت‌های توصیف و ترسیم واقعیت‌های تحقق‌یافته در آن زمان به شمار می‌رود. در حاشیه روزنامه‌ای خاطره‌ای از یک سرباز عراقی خواندم که ناچار شده بود به دستور فرمانده‌اش، پسر 11 ساله‌ای را به دلیل مقاومت برای ورود دشمن به خانه‌اش و دفاع از ناموس مادر و سه خواهرش به رگبار ببندد، اما نتوانسته و فرمانده‌اش بچه را به شهادت رسانده بود. اگر چنین خاطراتی نقل نشود، واقعیتی از وقایع عظیم رخ‌داده در دفاع مقدس ناگفته باقی می‌ماند. مقاومت یک پسربچه 11 ساله این آب و خاک برای دفاع از ناموس، میهن، اسلام و قرآن را اگر فرزندان 11 ساله ما بشنوند، به‌یقین تأثیرات تربیتی سازنده‌ای در آنان خواهد داشت.
چطور می‌توان حجم وسیعی از این خاطرات را جمع‌آوری کرد؟
حمایت از «دفتر ادبیات دفاع مقدس»، خواسته حضرت آقا از سازمان تبلیغات اسلامی است. ایشان امر کرده‌اند این حوزه تقویت شود و حتی خود یک‌بار کمکی برای آنان در نظر گرفتند. من یک‌بار به رئیس این دفتر گفتم، چقدر خوب است مؤلفان کتاب‌های شما شنونده‌های خوبی برای شاهدان عینی وقایع دفاع مقدس باشند؛ چراکه خود آنها شاید توان نوشتن این وقایع را نداشته باشند. آنها می‌توانند نقل کنند و نویسندگان خوش‌قلم مطالب را به تحریر درآورند. این دفتر اکنون مشغول به انجام این کار است و ما هم از آن حمایت می‌کنیم.
به نظر می‌رسد در چند سال اخیر پیشرفت‌های قابل ملاحظه‌ای در این مورد صورت گرفته، چه عواملی مسبب این امر بوده‌اند؟
معتقدم پشتیبانی‌های ما بر اساس مدیریت‌های خبره شکل می‌گیرد؛ یعنی اگر دفتر ادبیات دفاع مقدس، کسی چون جناب آقای سرهنگی و دفتر ادبیات انقلاب اسلامی، کسی چون آقای بهبودی را نداشت، ما در این نقطه نبودیم. از نظر من حوزه هنری جایگاه قابل اطمینانی برای نقل‌کنندگان خاطره شده و البته اصرار داشتم استان‌ها در این کار ورود پیدا کنند. کتاب «الرشید» مربوط به وقایعی است که برادران شیرازی ما موجب آن بودند. مدیران ما با همان خبرگی‌ای که در این عرصه دارند، باید با «بذل وسع» در استان‌ها جدی‌تر کار کنند؛ آثاری همچون «یک‌وجب و چهار انگشت»، «پایی که جا ماند»، «الرشید»، «لشکر خوبان»، «آن بیست و سه نفر»، و... همه مربوط به استان‌هاست. آنها باید تلاش خود را خیلی بیشتر کنند. «بابا نظر» نباید تمام شود و باید جلدهای بعدی آن هم تولید گردد. استقبالی که از ناحیه خانواده‌ها و به‌ویژه نسل جوان برای دانستن این مطالب وجود دارد، برای ما مسؤولیت می‌آورد.
با توجه به اینکه «جشنواره آثار تولیدی مراکز استانی» چهارمین دوره خود را طی می‌کند، نظر شما درباره آن چیست؟
این جشنواره بسیار خوب است. اینکه هنرمندان مراکز استانی در معرض دید قرار می‌گیرند سبب می‌شود به‌خوبی نقد و ارزیابی شوند. در اینجا نکته‌ای وجود دارد و آن اینکه در بسیاری از این موارد به دنبال «منابع» به معنای خاص کلمه نباید رفت؛ نه اینکه منابع برای تولید نیاز نباشد، منظور این است که بسیاری کارها به صورت مردمی انجام می‌شود که باید کشف شوند. کتاب «پایی که جا ماند» دست‌نوشته‌های یکی از اهالی کهگیلویه و بویراحمد بود که من خواندم و به دفتر ادبیات تحویل دادم، آنها هم آن را به کتابی ارزشمند تبدیل کردند.
«دفتر فرهنگ مطالعات پایداری مراکز استانی» بهتر است در گام‌های پیش رو به چه سمتی حرکت کند؟
این دفتر باید ارتباط وسیع با بسیج و سپاه پیدا کند. اینها سوژه‌های زیادی به صورت مکتوب، صوتی و تصویری ثبت‌کرده دارند و خزانه بسیار خوبی به حساب می‌آیند. باید حوصله کرد و پای صحبت‌های این افراد نشست. به تعداد افراد حاضر در عرصه دفاع مقدس می‌توان محتوا تولید کرد. اگر همه آثار تولیدشده در این حوزه به 2 هزار عنوان رسیده باشد، در مقایسه به 2 میلیون نفر افراد درگیر با این حوادث، فقط یک‌هزارم به حساب می‌آید که بسیار کم است.
