به نام تله به کام صحنه



هادی مشهدی/در گستره فراخ ادب و هنر امروز، رویکردهای میان رشته ای در شکل و اندازه ای بسیار وسیع رشد یافته اند و توجه و بسیاری از مخاطبان و همین طور منتقدان را به خود معطوف ساخته اند. از این میان شاید تله تئاتر کمی از دیگر مقولات پیرتر باشد و البته شاید به زعم برخی صاحب نظران و منتقدان از آنجا که این گونه ویژگی ها و معیارهای کاملا مشخص و خط کشی شده ای را برای خود ترتیب داده است هنری مستقل به نظر برسد و نه متشکل از دو گونه دیگر. اما به نظر می رسد نمی توان بر این مفروض پافشاری کرد، چراکه ممکن است اثری در معرض دید مخاطب قرار گیرد با عنوان تله تئاتر، که آن ویژگی های شناخته شده را نداشته باشد، به عبارتی می توان گفت به یک سو بیشتر متمایل شده باشد. این دست آثار را چگونه باید مورد دقت قرار داد؟ تله تئاتر مجلس نامه طوبی را می توان مصداقی بر تایید این فرض تصور کرد. این نمایش جلوه ها و امکانات فیلمبرداری را در زیرساخت خود لحاظ کرده است، نه ویژگی های شناخته شده تئاتر تلویزیونی، دوربین از دو یا سه موضع اتفاقات صحنه را روایت می کند آن هم تخت و فقط بر پایه جذابیت های بصری، مثل ارائه کلوزآپ بازیگران یا تصاویری از بالا، شکل فیلمبرداری فقط نیاز تماشاچی تئاتر را مرتفع می کند. صحنه نیز همان است که در تئاتر، با محدوده ای مشخص شده، از این رو ورود و خروج بازیگران به شیوه ای تئاتری صورت می گیرد، این نقص بازی ها را هم تحت تاثیر قرار داده است و تنها باید با معیارهای تئاتری آن ها را سنجید. مجموع این آسیب ها مخاطب را بر این باور می دارد که تنها فیلمی از یک تئاتر را شاهد است که در قیاس با نمونه های موجود از این دست، جلوه هایی بصری هم بر آن افزوده شده است. بحث بر سر نمایشنامه را هم فقط و فقط باید با همین معیارها آغاز کرد و پیش برد که از این جهت هم حاوی نقایصی چشمگیر است، روایت بسیار تک خطی و فرساینده است، اتفاقات جالب توجه و نمایشی در آن حضوری بسیار کم رنگ دارند، ارتباط شخصیت ها در بستر رویکردی دراماتیک تعریف نشده است و ضرباهنگ مناسبی کار را همراهی نمی کند. با دقت بر این جزئیات طرح این مساله بسیار ضروری است که مولف از چه رو اثر خود را تله تئاتر نام می دهد. از دیگر سو طرح سوالی دیگر با این مضمون که مولف چه زمانی عنوان تله تئاتر را به کار خود اتلاق کرده است، می تواند نقد و بررسی این اثر را در مسیری دیگر بیاندازد و یا اصلا جلوه ای مقرضانه و تهاجمی برای آن صورت دهد. لذا به نظر می رسد قبل ورود بیشتر به این مقوله ضروری است کمی بیشتر بر سر دریافت تعاریف، تمرکز داشته باشیم.



قسمت نظرات غیر فعال میباشد

یادداشت روز


وجود دبیرخانه دائمی جشنواره تولیدات مراکز استانی ضروری است

برای برپایی کیفی‎تر جشنواره صرفا تعداد شمارگان آن، ارتقای کیفی به جشنواره نمی‎دهد، بلکه در جهت پیشرفت دوره به دوره آن، باید دبیرخانه‎ای مرکزی به‎صورت دائمی تشکیل و در فاصله برپایی دوره‎های مختلف جشنواره به‎طور فعال‎تری عمل کنند. تشکیل دبیرخانه دائمی و برگزاری کارگاه‎های توجیهی ویژه هنرمندان موجب برقراری ارتباط مستحکم بین هنرمندان با جشنواره و تبیین اهداف برای آنان می‎شود تا با توجیه درست بتوانند آثاری متناسب با اهداف جشنواره تولید و از ارسال آثار آرشیوی پرهیز کنند.

بسیاری از از آثار راه‎یافته به چنین جشنواره‎هایی معمولا آرشیوی بوده و بعضی از آن‎ها به جشنواره‎های مختلف راه یافته‎اند، درحالی که می‎توان با ایجاد دبیرخانه دائمی و فعال به سیاست‎گذاری و توجیه هنرمندان پرداخته و تولیدات فاخری متناسب با موضوع و اهداف برگزارکنندگان جشنواره اقدام کرد. هدف از برپایی این جشنواره‎ها کمک به ارتقای سطح خلاقیت و اندیشه هنرمندان جوان است تا بتوانند با خلق آثار محکم و متناسب با موضوع جشنواره، هنرآفرینی کنند. تداوم جشنواره باعث ایجاد انگیزه بیشتر در جامعه جوان هنرمندان خواهد شد و آنان را وادار می‎کند که به موضوعات مطرح شده در جشنواره عمیق‎تر فکر کنند و از نگاه هنری اثر خلق کنند.

تناسب آثار با ماموریت‎های محوری حوزه هنری از جمله دفاع مقدس، انقلاب اسلامی، خانواده و بیداری اسلامی از مهمترین ملاک‎ها در این زمینه است. این آثار متناسب با این سیاست‎ها و از بعد مسائل فنی، هنری و زیبایی‎شناسی ارزیابی و داوری می‎شوند. قزوین از دیرباز در زمینه هنرهای تجسمی از جایگاه ممتازی برخوردار بوده است و به‎واسطه همین ویژگی برجسته، شایستگی و استحقاق این را دارد که دبیرخانه بخش تجسمی تولیدات مراکز استان‎ها را از صفر تا صد بر عهده داشته باشد.

کشف استعدادهای جوان و هدایت آن‎ها مهمترین رسالت جشنواره‎های هنری است. اگر برپایی این جشنواره‎ها صرفا برای برگزاری باشد، بیشتر به‎منزله یک کار نمایشی است، اما اگر به‎صورت کیفی‎تر و دائمی‎تر باشد، می‎توان استعدادهای زیادی را در تمام حوزه‎های مختلف شناسایی و به رشد کمی و کیفی آنها کمک کرد.

 

تولیدات مراکز استان


مصاحبه و گفتگو


گالری تصاویر


فراخوان جشنواره